Dach odwrócony, czyli jaki?

Płaskie dachy niemal idealnie nadają się do zakładania na nich tarasów. W obliczu ostatnich zmian klimatycznych i postępującego zanieczyszczenia środowiska warto jednak rozważyć na płaskim dachu nie klasyczny taras, ale dach odwrócony, pokryty roślinnością.

Rozwiązanie takie oferuje oczywiście duży walor estetyczny, tworząc dla użytkowników danego budynku dodatkową kondygnację, ma także wpływ na warunki klimatyczne otoczenia takiego budynku. Dodatkowo takie pokrycie dachowe stanowi dobrą warstwę izolacyjną, niejako zabezpieczając samą konstrukcję dachu przed wpływem wysokich i niskich temperatur oraz nadmiernego działania wilgoci. Nic dziwnego więc, że takie rozwiązania architektoniczne jak zielone dachy cieszą się, zwłaszcza w miastach, coraz większą popularnością. A jaki konkretnie powstaje taki dach odwrócony? Do jego powstania potrzebne jest płaskie podłoże, na przykład betonowe (ma wysoką wytrzymałość co ważne w przypadku nasiąknięcia roślinności wodą lub zalegania złogów lodu), odpowiednio wyprofilowane dla właściwej gospodarki wodnej dla całej powierzchni dachu, umożliwiające odprowadzenie zeń nadmiaru wody. Przy jego przygotowaniu najpierw układa się warstwę wodoodporną (hydroizolacja), potem zaś izolację termiczną. Po zagruntowaniu podłoża nakłada się na nie potrójną warstwę papy wraz z zabezpieczeniem antykorzeniowym, następnie warstwę np. styropianu (jest odporny na nacisk i uszkodzenia mechaniczne, dobrze izoluje i nie wchłania wody) jako izolację termiczną. Powierzchnię styropianu należy następnie pokryć geowłókniną, na nią z kolei układa się warstwę żwiru, dociążającą płyty styropianowe i wreszcie – zazieleniające maty wegetacyjne z roślinnością, np. ekstensywną. Położenie warstw powinno uwzględniać siły ssące wiatru, szczególnie w obrębie krawędzi i narożników dachu.

Maty wegetacyjne – zalety

Podstawę mat wegetacyjnych stanowią rośliny ekstensywne, czyli nie wymagające nadmiernej pielęgnacji i podlewania, przystosowane do bytowania w trudnych warunkach klimatycznych i potrafiące rozwijać się samoistnie. Z reguły na matach wegetacyjnych stosuje się lokalną roślinność o minimalnych wymaganiach, jak mchy, rozchodniki, byliny, trawy czy nawet zioła. Rozwiązanie takie niesie za sobą sporo zalet: mata jest zbudowana na bazie materiału z pętelkami nylonowymi, dzięki czemu roślinność jest dobrze ukorzeniona. Podstawę maty może stanowić geowłóknina zawierająca substrat (skały o dobranym stopniu granulacji) stymulujący wzrost roślin. Mata wegetacyjna dostarczana jest w stanie w pełni zielonym, co oznacza że maty takie mogą z powodzeniem być stosowane jako dach zielony i od razu widać efekt ich instalacji. Do tego konstrukcja niektórych mat sprawia, że możliwe staje się rozłożenie ich na dachach o nietypowym kształcie, lekkiej konstrukcji lub na dachach o określonym stopniu spadku. Taka mata wegetacyjna położona na dachu jest niemalże samowystarczalna, bowiem naturalne procesy środowiska w podłożu dostarczają pożywki dla wegetacji roślin. Zabiegi pielęgnacyjne takiego dachu ekstensywnego ograniczają się do regularnej kontroli i czyszczenia kanałów odpływowych dachu dwa razy w roku (wiosną i jesienią) oraz do usuwania korzeni agresywnych wobec tego ekosystemu inwazyjnych gatunków roślin.