Zielone dachy – zalety i korzyści przyrodniczo-społeczne

Zielone dachy to nie tylko estetyczne akcenty w przestrzeni miejskiej. To również inwestycja gospodarcza, która w długofalowej perspektywie przynosi wymierne korzyści. Aspekty ekonomiczne to jednak tylko jedne z wielu kwestii, istotnych dla zasadności stosowania zielonych dachów. Rozwiązanie to jest wyrazem zwiększającej się świadomości ekologicznej społeczeństwa i dowodem na coraz większą troskę o środowisko naturalne, które nas otacza. Sprawdźmy, jakie zalety przyrodnicze i społeczne niosą za sobą zielone dachy.

Zalety zielonych dachów - estetyka i pozytywne emocje

Pojęcie zrównoważonego rozwoju stało się w ostatnich latach na tyle istotne, że podejmowanych jest coraz więcej działań w celu zaprzestania procesu antropogenizacji środowiska. Jednym z nich jest wprowadzenie standardów Biotope Area Factor, określających proporcje zieleni i zabudowy w planowanych inwestycjach. W przypadku inwestycji o niewielkich możliwościach zagospodarowania przestrzeni, zielone dachy stają się rozwiązaniem niemal idealnym. Zielone dachy są powierzchniami czynnymi biologicznie i tym samym doskonałym sposobem na wprowadzenie zieleni w tkankę miejską.
Poprawiają estetykę zabudowy na terenach zurbanizowanych, przyczyniając się do zachowania ciągłości krajobrazowej. To bardzo ważne z punktu widzenia psychologii. Zieleń wpływa pozytywnie na układ nerwowy człowieka. Niweluje stres i agresję oraz przyczynia się do osiągnięcia równowagi emocjonalnej. Co więcej, zielone dachy można wykorzystywać w funkcji edukacyjnej. Ważnym aspektem społecznym jest także możliwość adaptacji zielonych dachów, jako przestrzeni integracyjnej. 

Jakie korzyści dla środowiska przynoszą zielone dachy?

Korzyści przyrodnicze to najłatwiej dostrzegalne zalety zielonych dachów. Przede wszystkim produkują one tlen oraz oczyszczają powietrze z zanieczyszczeń, pełniąc rolę naturalnego filtra. W dobie coraz gorszej jakości powietrza, jakim oddychamy ma to niebagatelne znaczenie dla komfortu życia. Zielone dachy są w stanie rocznie pochłonąć nawet 20% szkodliwych pyłów i gazów. Przyczyniają się przy tym do redukcji takich związków chemicznych, jak dwutlenek węgla, tlenek azotu czy tlenek siarki. Dodatkowo, retencjonują wody opadowe, poprawiając bilans wodny terenów zurbanizowanych. Oczyszczają one spływy opadowe, zatrzymując metale ciężkie i stanowią skutecznie zabezpieczenie przeciwpowodziowe.

Pozytywnie wpływają na kształtowanie przyjaznego człowiekowi mikroklimatu i zmniejszają temperaturę powierzchniową na elewacjach budynków średnio o 1-2 stopnie Celsjusza. Zwiększenie wilgotności i obniżenie temperatury redukuje zjawisko wysp ciepła i łagodzi klimat miejski. Zielone dachy przeciwdziałają także takim zjawiskom, jak smog i wzbogacają miejski system ekologiczny, pozytywnie wpływając na bioróżnorodność.

Zalety zielonych dachów

Zielone dachy to coraz popularniejsze rozwiązanie w architekturze miejskiej, które przynosi wiele korzyści. Wśród nich można wymienić aspekty ekonomiczne, ekologiczne i społeczne. Zielone dachy dają możliwość odzyskania biologicznie aktywnych powierzchni w przestrzeni miejskiej. W przypadku dużych aglomeracji miejskich, gdzie zieleń jest ograniczona, stanowią one idealne rozwiązanie na wykorzystanie przestrzeni niezwiązanej z lokalnym planem zagospodarowania przestrzennego. Warto przybliżyć pozostałe zalety zielonych dachów.

• Gromadzenie wody deszczowej: Zielone dachy chłoną wodę deszczową, opóźniając jej odprowadzenie do kanalizacji oraz oczyszczając ją. Dzięki temu stabilizują poziom wód gruntowych, zmniejszają obciążenie sieci kanalizacyjnej i ryzyko powodzi. Nawet 2-centymetrowa warstwa roślinności potrafi zatrzymać aż 60% wód opadowych. Następnie woda ta ulega odparowaniu, co prowadzi do zwiększenia wilgotności powietrza.
• Oczyszczanie powietrza i obniżenie temperatury otoczenia: Rośliny na zielonym dachu filtrują pyły zawieszone w powietrzu i przetwarzają CO2 na tlen, przyczyniając się do poprawy jakości powietrza. Zielone dachy pochłaniają i odbijają światło słoneczne, co przyczynia się do obniżenia temperatury w otoczeniu i oszczędności energii.
• Wartości izolacyjne oraz ochronne zielonych dachów: Zielone dachy pełnią również funkcję znakomitej bariery ochronnej i izolacyjnej dla budynku, na którym są zastosowane. Dach zielony przyczynia się do redukcji docierającego z otoczenia hałasu ulicznego, odbijając i pochłaniając w przybliżeniu 20-30 dB. Stanowi to także dodatkową izolację cieplną, która zabezpiecza budynek przed nadmierną utratą energii cieplnej oraz jednocześnie chroni przed przegrzewaniem. Warstwa roślinna zielonego dachu zapobiega również uszkodzeniom spowodowanym przez ptaki, wiatr oraz oddziaływanie promieniowania słonecznego.
• Kształtowanie przestrzeni z wykorzystaniem systemów zielonych dachów pozwala na ukrycie urządzeń instalacyjnych umieszczonych na dachach. Starannie zaprojektowana i konsekwentnie realizowana architektura zielona umożliwia osiągnięcie spójnej estetyki i sprawia, że obiekt wyróżnia się na tle innych budynków.
• Przedłużenie trwałości dachu: Zielone dachy chronią pokrycie dachowe przed wpływami zewnętrznymi, co prowadzi do wydłużenia jego żywotności nawet do 60 lat. Wilgotne rośliny na zielonym dachu tworzą także naturalną warstwę ognioodporną. Zielony dach posiada trwałą i odporną na erozję warstwę zewnętrzną, co chroni dach przed uszkodzeniami spowodowanymi silnym wiatrem.
• Zwiększenie bioróżnorodności: W przestrzeniach miejskich, gdzie naturalne siedliska są coraz bardziej ograniczone, zielone dachy stają się istotnym elementem wspierającym różnorodność biologiczną. Umożliwiają one przetrwanie wielu gatunków, które mogą mieć trudności w znalezieniu odpowiednich warunków życia w zurbanizowanym krajobrazie. Rośliny na zielonych dachach przyciągają ptaki, które mogą korzystać z nich jako miejsc do odpoczynku, żerowania czy gniazdowania. W ten sposób przyczyniają się do utrzymania populacji ptaków w miastach, co ma pozytywny wpływ na równowagę ekologiczną.